DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Türkiye genelinde zeytinyağı üretiminde %35 oranında düşüş yaşandığını açıkladı.
Ekmen, “Zeytin ve zeytinyağı sektöründe derinleşen krizin sosyoekonomik boyutları” başlıklı araştırma önergesi görüşmelerinde yaptığı konuşmada, Mersin’in Mut ilçesinin 14 milyon zeytin ağacıyla Türkiye’nin önde gelen üretim merkezlerinden biri olduğunu vurguladı.
“Mut, 14 milyon zeytin ağacıyla zengin bir üretim havzası”
“Mut, Toroslar’ın eteklerinde, Göksu Deltası’nın üstünde yer alan çok özel bir mikroklimatik bölgedir. Bu sayede zeytinlerimiz hastalıklardan uzak, ilaç kullanılmadan yetişiyor. Eğer bu konuda yerel ve merkezi idare birlikte hareket ederse, bölgedeki zeytinlerin organik olarak sertifikalandırılması kaçınılmaz olacaktır.”
“Türkiye, dünyada en yüksek verim kaybı yaşayan ülke oldu”
Uluslararası Zeytin Konseyi verilerini paylaşan Ekmen, Türkiye’nin 2024’e göre %35 üretim kaybı yaşadığını, dünya genelinde ise en sert düşüşün Türkiye’de gerçekleştiğini söyledi:
“Fas üretimini %35 artırırken, Türkiye’de %43’lük düşüşle en sert gerileme yaşandı.”
“İspanya 4-5 avroya üretirken bizde maliyet 200 lirayı aştı”
Ekmen, artan girdi maliyetlerinin üreticiyi zor durumda bıraktığını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Türkiye’de 1 litre zeytinyağının maliyeti 200 liraya kadar çıktı. İspanya’da üretim maliyeti 4-5 avro seviyesinde. Bu tabloyla Türk üreticisinin küresel pazarda rekabet etmesi imkânsız hale geliyor.”
“Destek politikaları yetersiz, üretici korunmalı”
Zeytinyağında verilen desteklerin yetersizliğine dikkat çeken Ekmen, “İspanya ton başına 1,2 avro destek sağlarken, Türkiye yalnızca 3 sent veriyor. Bu düzeyde bir destekle üretici nasıl ayakta kalsın?” dedi.
Ekmen, çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
-
“Üretim düştü diye ithalatın kapısını açmayın.”
-
“Üretici ve ihracatçıya özel destek paketleri açıklayın.”
-
“Ormanlık alanlardaki zeytinliklerin yasal statüsünü netleştirin.”
-
“Girdi maliyetlerinde (gübre, enerji, işçilik, nakliye) doğrudan destek verin.”
“Geciken destek ödemeleri tabloyu ağırlaştırıyor”
Şubat ayında yaşanan don felaketiyle ilgili ödemelerin ancak bu ay yapılmaya başlanmasına da değinen Ekmen, “Bu tür gecikmeler, üreticinin yükünü artırıyor ve tabloyu daha da ağırlaştırıyor” ifadelerini kullandı.