Bu başlıkta yayımlanan önceki yazılarımı yazının sonundaki “Yazarın Diğer Yazıları” bölümünden okuyabilirsiniz.
HALKÇI PARTİDEN MERSİN BELEDİYE BAŞKAN ADAYI OLAN KAYA MUTLU 1984 YEREL SEÇİMLERİNİ NEDEN KAYBETMİŞTİ.
“CHP’nin Mersin’de Yerel İktidarı Ne Zaman Başladı.” başlığıyla 13 Ocak 2025 tarihinde yayımlanan köşe yazımda 25 Mart 1984 tarihinde yapılan Yerel Seçimleri Halkçı Parti ve SODEP’in diğer bir ifadeyle Sosyal Demokratların Mersin Belediye Başkanlığını kaybetmesiyle ilgili süreci detaylı bir biçimde yazmıştım. Bu yazıyı köşe yazımın sonunda yer alan “Yazarın Diğer Yazıları” bölümünden okuyabilirsiniz. Bugünkü köşe yazımda ise Halkçı Parti Mersin Belediye Başkan Adayı Kaya Mutlu’nun 1984 Yerel Seçimlerini neden kaybettiğini başka bir bakış açısıyla ele almaya çalışacağım. 13 Ocak 2025 tarihinde yayınlanan köşe yazımda dönemin ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Turgut Özal’ın Yerel Seçimin hemen öncesinde ANAP Mersin Örgütü tarafından Babil Sitesi Lokantasında düzenlenen yemeğe katıldığı, ANAP’ın bu örgüt yemeğinde SODEP’in Mersin Belediye Başkan Adayı Aklan Yürekli’nin Özal’ın hemen yanında yer aldığı, Özal’ın diğer yanında ise ANAP’ın Mersin Belediye Başkan Adayı Okan Merzeci’nin bulunduğunu yazmıştım. ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Turgut Özal’ın her iki yanında birbirlerine rakip olması gereken 2 Partinin Mersin Belediye Başkan Adaylarının yer alması birçok iddiayı da beraberinde getirmişti. O tarihlerde gündeme getirilen iddialar ANAP Adayı Okan Merzeci’nin seçimi kazanmasıyla ete kemiğe bürünmüştü. Bugünkü yazımda SODEP Adayı Aklan Yürekli’nin Kaya Mutlu karşısında neden Belediye Başkan Adayı gösterildiğine dair bazı bilgileri paylaşmaya çalışacağım. Kaya Mutlu’nun Ankara bürokrasisinden gelerek, 1973 Yılı Yerel Seçimleri için yapılan ön seçimi kazanarak CHP’nin Mersin Belediye Başkan Adayı olması sürecini öncelikle iyi irdelememiz gerekecektir. Zira Aklan Yürekli’nin 1984 Yılında SODEP’ten hangi amaçla Başkan Adayı olduğuna/yapıldığına bir anlam verebilmemiz için konuyu bu bakış açısıyla değerlendirmemiz büyük önem taşımaktadır.
SODEP ADAYI AKLAN YÜREKLİ 1973 YILINDA YAPILAN MERSİN BELEDİYE BAŞKAN ADAYI ÖN SEÇİMİNDE KAYA MUTLU’YA RAKİP OLMUŞTU.
1973 Yılı Yerel Seçimi öncesinde Mersin CHP’de yapılan ön seçimde Kaya Mutlu’ya karşı Aklan Yürekli’de Belediye Başkan Aday Adayı olmuş ve 17 oy farkıyla ön seçimi kaybetmişti. Mersin siyasetini kendi çıkarlarına göre iyi bildiklerini sananlar Merkezi Yönetimde de iktidar olan ANAP’ın Adayının Mersin Belediye Başkanlığını da kazanması için kolları sıvamışlardı. Tek amaçları, Halkçı Parti Adayı Kaya Mutlu’nun Belediye Başkanlığını kazanmasını önlemekti. Bunun için Sosyal Demokratları SODEP’in temsil ettiği görüşünden hareket ederek, Halkçı Partiye seçimi kaybettirecek bir aday arayışına girişmişlerdi. Bu amaçla CHP’nin 1973’te yapılan ön seçiminde Kaya Mutlu’ya karşı kaybeden Aklan Yürekli’yi bu kez Kaya Mutlu’ya karşı SODEP Mersin Belediye Başkan Adayı olarak göstermişlerdi. Aklan Yürekli bir yandan 1973 Yılında kaybettiği ön seçimin rövanşını alabilmek için Halkçı Parti Adayı Kaya Mutlu’ya karşı kıyasıya mücadele veriyor, diğer yandan da Başbakan Turgut Özal ve ANAP Mersin Belediye Başkan Adayı Okan Merzeci ile ANAP Teşkilatının yemeğinde yan yana gelebiliyordu. Bu yan yana geliş tüm ANAP Üyelerinin ve Basının önünde aleni bir biçimde gerçekleşmiş, Özal’la çekilen fotoğraf birçok gazetede yer almıştı. Bir diğer önemli husus ise Yerel Seçimin iptal edilebilmesi konusuydu. 25 Mart 1984 tarihinde yapılan Belediye Başkanlığı Seçiminde Mersin Merkez İlçe Seçim Kurulu Hakimi, seçim devam ederken Saat:16.00 da tüm sandık kurullarına hitaben bir genelge yayınlamıştı. 13 Ocak 2025 tarihinde yayınlanan “CHP’nin Yerel İktidarı Mersin’de ne zaman başladı” başlıklı yazı dizisinde bu konuya da geniş bir biçimde yer vermiştim. Yayınlanan bu genelge seçimin iptal edilmesine yeterli olacak önemli bir belgeydi. Halkçı Parti ve SODEP’in aldığı oyların toplamı ANAP’ın oy oranından % 3 civarında daha fazlaydı. Halkçı Parti İçel İl Başkanı Mustafa Uçar seçimin iptali ile ilgili itiraz konusunu Yüksek Seçim Kuruluna kadar taşımıştı. YSK Hakimleri ise SODEP Mersin İl Örgütünün de aynı konuda itirazını getirdikleri takdirde, Mersin Belediye Başkanlığı seçimini bu belgeye dayanarak İPTAL edebileceklerini ifade etmişlerdi. Ancak SODEP İl Başkanı (herhalde) aldıkları oy oranını kastederek Halkçı Parti İl Başkanı Mustafa Uçar’a “Biz istediğimizi aldık, itiraz etmeyeceğiz.” Diye cevap vermişti. SODEP Adayı Aklan Yürekli’nin Başbakan Turgut Özal ve ANAP Mersin Belediye Başkan Adayı Okan Merzeci ile Yerel Seçim öncesinde Kamuoyu önünde bir araya gelmesi, bunun yanı sıra seçimin iptal edilmesine dayanak olabilecek önemli bir belgeyi SODEP İl Başkanının yok sayarak, YSK nezdinde seçimin iptal edilmesine “Biz istediğimizi aldık” söylemiyle itiraz etmemesi, 1984 Yerel Seçimlerini Sosyal Demokratların özellikle de Kaya Mutlu’nun neden kaybettiğinin önemli bir gerekçesini oluşturmuştur. Mersin Belediye Başkanlığını ANAP Adayı Okan Merzeci’nin kazanması sonrasında seçim öncesi SODEP Adayı ile ilgili ortaya atılan bazı iddiaların gerçekliği de yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlamıştı. Sonuçta Sosyal Demokratlar bir inat uğruna Mersin Belediye Başkanlığını kaybetmişlerdi. Artık hedefte 1989 Yerel Seçimleri vardı.
ÇALIŞMA YAŞANTIMA MUTLULAR TARIM İŞLETMESİNDE DEVAM ETMEYE BAŞLAMIŞTIM.
Belediye Seçimleri bitmiş, çalıştığım özel sektör işyerindeki Personel Müdürlüğü görevime dönmüştüm. Bir yandan da İl Sekreteri olmamdan dolayı Halkçı Partinin İl Yönetim Kurulu Toplantılarına katılarak, siyasi faaliyetlerimi devam ettirmeye çalışıyordum. Bu süreçte de Kaya Başkan ile devamlı görüşüyor, gerçekleştirdiğimiz toplantılar ve siyasi gelişmelerle ilgili Kendisini bilgilendiriyordum. Hayatın acımasız bir gerçeği olarak seçimi kaybettiğimizden dolayı seçim propagandası sürecindeki kalabalıklardan eser kalmamış, diğer bir ifadeyle biz bize kalmıştık. Çalıştığım işyerinde bir öğleden sonra Başkan Kaya Mutlu telefonla aramış ve iş çıkışı Yoğurt Pazarı civarındaki ofisine uğramamı istemişti. Ofis, Ağabeyi Orhan Fikri Mutlu ile yeğeni Fikri Sağlar’ın kardeşi İsmail Sağlar’ın ortak kullandıkları bir iş yeriydi. İş çıkışı Ofise geldiğimde havadan-sudan ve tabi ki de siyasetten sohbet ettikten sonra Ağabeyi Orhan Fikri Mutlu ile ortak oldukları Mutlular Tarım İşletmesine İşletme Müdürü olarak Şahsımı düşündüklerini, narenciye bahçeleri içerisinde yakın bir zamanda Tarım İl Müdürlüğü projeli süt sığırcılığı çiftliği kurmayı da planladıklarını söylemişti. Birlikte çalışmaya başlayarak, hem işletmelerinin sevk ve yönetimini sağlamamı, hem de siyaseti Kendisine daha yakın olarak sürdürmemi ifade etmiş, ofisin kapısında duran otomobilin anahtarını da vererek, sabah çalıştığım iş yerinden ayrılarak, burada iş başı yapmamı söylemişti. Yaptığı iş teklifine karşı koyacak, yok diyecek bir durumum da zaten mümkün değildi. Alacağım aylık ücreti dahi konuşmamıştık. 1984 Yılı Ağustos ayıyla birlikte Benim için yeni bir iş yaşamı başlıyordu. Daha önceki Belediyecilik döneminde Belediye Başkanım olan Kaya Mutlu, Ağabeyi Orhan Fikri Mutlu ile birlikte patronum, işverenim olmuşlardı. Hiç bilmediğim, anlamadığım tarım işleri ile ilgili görev yapacaktım. Belki de hiç anlamadığı Su İşlerini yönetmişti, bunun da (tarım işlerinin) üstesinden gelir mi diye düşünmüştü, bilemiyorum, hiç aklıma gelip onca yıl her nedense sormamıştım. Bu süreçte bahçe içerisindeki boş olan bir bölümde çiftlik inşaatı da başlamıştı. Tarım İl Müdürlüğü kontrolünde kurulacak çiftliğe Ceylanpınar Devlet Üretme Çiftliğinden temin edilecek Holstein (siyah beyaz alaca) cinsi inekler getirilecek ve süt üretimi yapılacaktı.
HEDEF 1989 YEREL SEÇİMLERİYDİ.
Bir yandan da siyasi faaliyetlerimize devam ediyor, seçimlerde Bizlerle olan, Bizlere destek verenlerle iletişimi koparmamaya, ilişkileri sıcak ve canlı tutmaya çalışıyorduk. Artık Kent Merkezindeki karargahımız Yoğurt Pazarı civarındaki büro ile Kent Merkezinden 10 Km. kadar uzaklıkta olan narenciye bahçesi ve çiftlik idi. Başkan bahçedeki binalardan birini hemen çalışma ofisi haline getirmişti. Yaz sıcağında ise çalışma ofisinin önündeki meşhur “dut altı” sohbet yerimiz olmuştu. Bundan sonraki hedefimiz 1989 Yılında yapılacak Belediye Seçimlerini kazanmaktı. Ancak bu nasıl olacaktı. Sosyal Demokratların 2 ayrı parti olarak yollarına devam etmeleri durumunda ne milletvekili ne de belediye seçimlerinin kazanılması mümkün değildi. Birleşme/bütünleşme kaçınılmazdı, ancak bu nasıl gerçekleşecekti.
Devam Edecek
Münif APARI