Edirne Milletvekili ve Ziraat Mühendisi Ediz Ün, bugün Resmi Gazete’de yayımlanan ve Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) sıfır gümrükle arpa ve mısır ithalatı yetkisi verilmesine ilişkin kararı değerlendirdi. Ün, kararın miktar güncellemesi olarak açıklanmasına rağmen Türkiye tarımındaki yapısal sorunların sürdüğünü belirtti.
Ün, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan bu karar, TMO’nun ithalat yetkilerini genişletiyor. Resmi açıklamada bunun 2019 yılında tahsis edilen kontenjanların miktar güncellemesi olduğu belirtilse de sonuç değişmiyor. Türkiye bir kez daha ithalat kapısını açık tutuyor. Bu, yıllardır süren yanlış tarım politikalarının sonucudur” dedi.
Türkiye’nin mısır ve arpa üretiminde son yıllarda dalgalanmalar yaşandığını belirten Ün, “Türkiye ortalama 8,5 milyon ton mısır üretmesine rağmen, 2021’de 2,1 milyon ton, 2022’de 3 milyon ton, 2023’te 1,9 milyon ton, 2024’te ise 4 milyon ton mısır ithal etti. Bu yıl daha bitmeden 4,1 milyon tonluk ithalat yapılmış durumda. Şimdi de TMO’ya sıfır gümrükle 1 milyon tonluk yeni yetki veriliyor. Bu tablo, üretim planlamasında ciddi sorunlar olduğunu gösteriyor” diye konuştu.
Arpa üretiminde de benzer bir durum yaşandığını ifade eden Ün, “Son 41 yılda ortalama 7,6 milyon ton olan arpa üretimi bu yıl 6 milyon tona düştü. Buna rağmen Türkiye 2021’de 2,2 milyon ton, 2022 ve 2023’te birer buçuk milyon ton arpa ithal etti. 2024’ün sonu ile 2025’in ilk yarısında 1 milyon ton arpa ihraç edildi. Şimdi yeniden ithalat yetkisi veriliyor. Madem ithal edecektik, neden eldeki arpayı sattık” dedi.
TMO’nun kararın yalnızca güncelleme olduğuna yönelik açıklamasına da değinen Ün, “Eğer amaç sadece yetkiyi güncellemekse, neden bu yetki sürekli ihtiyaç haline geliyor. TMO bugün ithalat gündemimiz yok diyor ama geçmişte de benzer açıklamalardan kısa süre sonra ithalat yapıldığını gördük. Sorun yetkide değil, ithalatı çözüm olarak gören anlayıştadır” ifadelerini kullandı.
Açıklamasının sonunda hükümetin tarım politikalarını eleştiren Ün, “AKP iktidarı döneminde çiftçi ister üretsin ister afet yaşasın, sonuç değişmiyor. İthalat her zaman masada. Bu anlayış sürdükçe ülke tarımında bir arpa boyu yol alamayız. Üreticiyi güçlendiren politikalar yerine ithalat yetkilerini güçlendiren kararlar alındıkça ne çiftçi ne de vatandaş rahat nefes alabilir” dedi.