DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, yükseköğretim mezunlarının yurt dışına yönelen göçünü ülkenin en önemli beka başlıklarından biri olarak değerlendirdi. “En iyi eğitim almış gençlerimiz bir fırsat bulur bulmaz ülkeyi terk edebiliyorsa, geride kalanların durumu ne olacak?” diyen Ekmen, sorunun aciliyetine dikkat çekti.
Ekmen, Yeni Yol Grubu olarak konuyla ilgili araştırma önergesi sunduklarını ancak önergenin AK Parti ve MHP oylarıyla reddedildiğini belirterek, “Son yıllarda yapay bir şekilde üretilmiş beka söylemlerine odaklanırken gerçek beka sorunlarımızı ihmal ediyoruz. Bu sorunların başında eğitimdeki kalite kaybı geliyor” ifadelerini kullandı.
“Gençler eğitim alıyor ama Türkiye’de iş bulamıyor”
Ekmen, gençlerin hem eğitim süreçlerinde hem de mezuniyet sonrası istihdam alanlarında ciddi sıkıntılarla karşılaştığını vurguladı. Le Monde’un yayımladığı araştırmadan örnekler paylaşan Ekmen, 18–24 yaş aralığındaki gençlerin üçte birinin ne eğitimde ne de istihdamda olduğunu, Türkiye’deki genç kadınların ise %42’sinin tamamen kariyer olanaklarının dışında kaldığını söyledi.
Üniversite mezunlarının istihdam oranlarında Türkiye’nin Avrupa’da son sırada olduğunu hatırlatan Ekmen, “Gençlerimizi mesleki eğitime yönlendirmiyoruz, nitelikli alanlar yaratmıyoruz. Bu nedenle imkânı olan gençler ülkeyi terk ediyor; geride kalanlar ise üç harfli marketlerde kasiyerlik, kuryelik ya da tezgahtarlık yapmak zorunda kalıyor” dedi.
“Eğitim bütçesi düşüyor, akademisyenler geçinemiyor”
Ekmen, eğitim harcamalarının bütçedeki payının yıllar içinde %12,9’dan %10 seviyelerine gerilediğini belirterek, “Bir öğrenci için yapılan harcamalar OECD ortalamalarının çok altında. Üniversitelerdeki akademisyenler ise geçim sıkıntısı nedeniyle nitelikli çalışmalara vakit ayıramıyor” ifadelerini kullandı.
Yurt dışına gönderilen akademisyenlerle kur farkı nedeniyle büyük mağduriyetler yaşandığını dile getiren Ekmen, “Akademik fırsat eşitsizliği, düşük ücretler ve yetersiz araştırma ortamı nedeniyle çok ciddi bir beyin göçü yaşıyoruz. Bu tablo geleceğimiz için alarm niteliğinde” dedi.
“11 bini aşkın hekim ülkeyi terk etti”
Ekmen, sağlık alanındaki göçün boyutlarını da ortaya koyarak, son beş yılda yurt dışında meslek icrası için gerekli olan iyi hâl belgesi alarak Türkiye’den ayrılan hekim sayısının 11.733 olduğunu açıkladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Giderlerse gitsinler” sözlerine atıfta bulunan Ekmen, “Onlar gittiler ama bugün bir MR veya tomografi randevusunu aylar sonrasına almak zorunda kalıyoruz. Bu sadece doktorlarımızın değil, sağlık sistemimizin de ciddi bir beka sorunu yaşadığını gösteriyor” dedi.
“En nitelikli gençler gidiyor, Türkiye nitelikli iş gücünü kaybediyor”
Konuşmasında beyin göçünün boyutlarına ilişkin dikkat çekici veriler de paylaşan Ekmen, moleküler biyoloji mezunlarının %15’inin, işletme mezunlarının %10’unun, mühendislik alanındaki mezunların ise %4,9’unun Türkiye’yi terk ettiğini ifade etti.
“Bu ülkenin en iyi eğitim almış, en gözde gençleri bir fırsat bulur bulmaz ülkeyi terk ediyorsa, geride kalacak olanların geleceği ne olacak?” diye soran Ekmen, yükseköğretimde stratejik planlama eksikliğinin ve Türkiye’nin yaşanabilir bir ülke olmaktan uzaklaşmasının göçü hızlandırdığını söyledi.
Ekmen, Türkiye’nin ekonomik ve toplumsal darboğazdan çıkabilmesi için nitelikli iş gücünü ülkede tutacak politikaların ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
