Bu başlıkta yayımlanan önceki yazılarımı yazının sonundaki “Yazarın Diğer Yazıları” bölümünden okuyabilirsiniz.

Mersin siyasetine yön veren Başkan Kaya Mutlu’nun başarı öyküsü

Bu başlıkta yayımlanan önceki yazılarımı yazının sonundaki “Yazarın Diğer Yazıları” bölümünden okuyabilirsiniz.

MERSİN İÇİN HAYATİ ÖNEM TAŞIYAN PROJELERİN DEVLET YATIRIM PROĞRAMI KAPSAMINA ALDIRILMASININ ZAMANI GELMİŞTİ.

Mersin’de ön seçimi kazanan Kaya Mutlu’nun ilk işi Başkan Aday Adayı olacağı için istifa ederek ayrıldığı DPT’nin Sosyal Planlama Dairesindeki çalışma arkadaşlarını ziyaret etmek olmuştu. Bu ziyaret, CHP’nin Mersin Belediye Başkan Adayı olarak gerçekleştirdiği ilk ziyaret olmasından dolayı da ayrı bir önem taşıyordu.

Belediye Başkanı seçilmesi hemen hemen kesinleşmiş olan Kaya Mutlu, Aday Adaylığı sürecinde bir yandan Partinin delegeleri ile görüşürken diğer yanda da Mersin’in önemli sorunlarını not ediyor, seçildiği takdirde bir planlamacı olarak bunları nasıl çözümleyeceğinin yöntemlerini belirliyordu. Yıllarca görev yaptığı Sosyal Planlama Dairesine bu kez müstakbel Belediye Başkanı olarak ön seçim döneminde aldığı notlarla gelmişti.

1973 YILINDA MERSİN’İN EN BÜYÜK SORUNU SU SORUNUYDU.

Kuvvayi Milliye Komutanlarından dönemin Belediye Başkanı Mithat Toroğlu’nun 1938 yılında Fransız teknolojisiyle inşa ettirdiği Su Filtresinde ise Müftü Deresinden sağlanan günlük 3.600 M3 su arıtılıyor ve Kente veriliyordu. Ayrıca yine Hamzabeyli Köyünden günlük 5.180 M3 debisi olan kaynak suyu da arıtma işlemine gerek duyulmadan, doğrudan Mersin’in kullanımına sunuluyordu.

Biri Karaduvar Mahallesinin merkezinde, diğeri de yine Karaduvar Mahallesi Termik Santral önündeki derin kuyuların günlük 8.640 M3 su üretim kapasiteleri mevcuttu. Ancak kuyulardan sağlanan bu suyun Akbelen Mezarlığı yanındaki tarihi Su Filtresine ulaştırılması ile ilgili isale hattı ve Makina İkmal Garajı içerisindeki terfi deposunun yapım çalışmaları ise devam ediyordu. Kuyulardan elde edilecek su, Filtreye ulaştıktan sonra Kent içi şebekesine verilebilecekti.

Karaduvar Mahallesindeki 2 kuyudan sağlanacak su sisteme verildiğinde şebeke kayıpları ve su arızaları hariç, toplam brüt su rezervi günde ise 17.420 M3’e ancak ulaşabilecekti. Bu durumda 1973 yılı sonunda takriben 137.000 olan nüfus dikkate alındığında kişi başına düşen günlük içme ve kullanma suyu miktarı şebeke kayıpları düşüldükten sonra net olarak yaklaşık 90 litreye karşılık gelebilecekti. Yoğun göçlerle birlikte nüfusu yılda % 7 artış gösteren Mersin için bu su miktarı tehlike çanlarının çalmakta olduğunun açık bir göstergesiydi. Bunun için konuya sağlıklı ve kalıcı bir çözüm bulunulması kaçınılmaz olmuştu.

MERSİN’E İÇME VE KULLANMA SUYU TEMİNİ İÇİN BERDAN PROJESİ;

PROJE; BARAJ, ARITMA TESİSLERİ VE 39 Km. UZUNLUĞUNDA İSALE HATTI İLE KENT İÇİ DAĞITIM DEPOLARININ YAPIMINI KAPSIYORDU.

Yer: Devlet Planlama Teşkilatı; Sosyal Planlama Dairesi

Mersin’in en önemli sorunu olan içme ve kullanma suyu sorununu kalıcı bir biçimde çözümlemeyi ilke edinen CHP Mersin Belediye Başkan Adayı Kaya Mutlu, Uzman olarak görev yaptığı DPT Sosyal Planlama Dairesinde Mersin’in 2020 yılına kadar 1 Milyon nüfusuna yetecek Berdan Projesini 1974 Yılı Devlet Yatırım Programına aldırmıştı. Bu projeyi Başkan seçildiği takdirde Mersin’e vereceği en büyük hizmet olarak görüyordu.

Proje kapsamında 5 MW elektrik üretme kapasitesine sahip Berdan Barajının yapımı ile barajdan elde edilecek ham suyu içme ve kullanma suyu olarak arıtacak Arıtma Tesisleri, arıtılan suyu Mersin’e ulaştıracak 160 cm. çapındaki borulardan oluşan 39 Km. uzunluğundaki isale hattı ve ikisi 20.Bin ton kapasiteli olmak üzere 6 adet Kent içi dağıtım depoları yer alıyordu. O yıllarda hayal dahi edilemeyecek proje sayesinde Mersin’in su sorunu yaklaşık 40 yıllık bir süreçte sorun olmayacaktı. Barajın yapımı ile projenin tatbikine 1977 yılında başlandı ve 1984 yılında projenin ana temasına aykırı olarak tesisler eksik bir biçimde devreye alındı. Bu konuda 1984 sonrası yapılan hataları ve 1990’lı yıllardaki proje revizelerini bir başka konu başlığıyla ayrıca yazacağım.

9 ARALIK 1973 MERSİN YEREL SEÇİMLERİ:

CHP, 27 YIL ARADAN SONRA BELEDİYE BAŞKANLIĞINI KAZANMIŞTI.

Kaya Mutlu’nun Başkan adaylığıyla girilen Yerel Seçimleri 27 yıl aradan sonra % 51 oy oranıyla CHP kazanmış, Adalet Partisi ise % 22 oy alabilmişti. Mevcut Belediye Başkanı Muhittin Uyar ise AP tarafından aday gösterilmediğinden dolayı bağımsız aday olarak girdiği seçimde ancak % 19 oy alabilmişti. Bülent Ecevit’in Türkiye genelinde estirdiği sosyal demokrasi rüzgarı Mersin’le birlikte bir çok kentte etkisini göstermiş, başta İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere önemli büyük kentlerin Belediye Başkanlıklarını CHP kazanmıştı. Bu kazanım, çok partili siyasal yaşama geçilen 1946 yılından sonra ilk kez gerçekleşmişti.

11 ARALIK 1973 BAŞKANLIK MAKAMI; DEVİR TESLİM TÖRENİ

İlçe Seçim Kurulunda Başkanlık mazbatasını alan Kaya Mutlu, beraberinde kendisiyle birlikte seçilen Belediye Meclis Üyeleri ve seçim çalışmalarında destek olan Partililerle birlikte Uray Caddesindeki eski adliye binasından Atatürk Anıtına yürüyerek gelmiş ve Anıta çelenk sunmuştu. Sırada Başkanlık makamında gerçekleşecek devir teslim töreni vardı. Taş Bina olarak anılan Belediye Binasının en üst katı Nikah Salonu olarak kullanılıyordu. Zemin kat ise ticari amaçla kiraya verilmişti. 3 katlı binanın orta katında Başkanlık Makamıyla birlikte göstermelik bazı Belediye Birimleri yer alıyordu. Tarihi Belediye Binası, bir anlamda Kasaba Belediyesinin binası görünümünü yansıtıyordu. Mersin’de zaten o tarihlerde “Kasaba görümündeydi.” “Kasaba görünümlü Mersin’i Metropol Kent Mersin’e” taşımak Planlamacı Kaya Mutlu’nun artık olmazsa olmazıydı.

Seçimi kaybeden “Yüzbaşı” lakaplı Muhittin Uyar’dan Başkanlık görevini devraldığında, Başkanlık Makamındaki olağan dışı görüntüler dikkat çekiyordu. Başkanlık Makamında bir süre önce silahlar sıkılmış, cinayete teşebbüs edilmişti. Sıkılan silahların kurşun delikleri Başkanın makam masasında ve duvarlarda hala duruyordu. Bunun için öncelikle Belediye Binasının günün koşullarına cevap verebilecek biçimde düzenlenmesi, Başkanlık Makamının da Mersin’e yakışır hale getirilmesi kaçınılmaz bir durum olarak görülmüş, bu amaçla da kollar sıvanmış, tadilat çalışmalarına başlanmıştı. Kaya Mutlu, bir yandan Mersin’e verilecek hizmetler için kadro oluşturulması görüşmelerine başlamış, diğer yandan da seçim öncesi verdiği sözlerin yerine getirebilmek için Bakanlıklar ve Genel Müdürlükler nezdine iletişime geçmişti.

KAYA MUTLU BELEDİYEYİ YÖNETECEK KADROLAR İÇİN MERSİN VE ANKARA’DA GÖRÜŞMELERE HİÇ ZAMAN KAYBETMEDEN BAŞLAMIŞTI.

Seçim öncesi verdiği sözleri yerine getirebilmek için öncelikle Belediyeyi yönetecek kadroları oluşturmak gerekiyordu. Bunun için de yıllarca görev yaptığı Ankara Bürokrasisi ile iletişime geçmişti. Diğer yandan da Karayolları Mersin 5. Bölge Müdürlüğünün Avukatı Ağabeyi Orhan Fikri Mutlu’nun Karayolları bünyesinden Belediye için önerdiği deneyimli isimlerle görüşmelere başlamıştı. Karayolları Mersin 5. Bölge Müdürlüğü, İnşaat Mühendisi olarak öncesinde Nafia Teşkilatında sonrasında da Karayollarında 35 yıl görev yapan Babam Ahmet Kemal Aparı’nın da övgüyle söz ettiği, Türkiye’nin de göz bebeği olan bir Bölge Müdürlüğüydü. Sıra, belirlenen isimlerle A Takımını oluşturmaya gelmişti.

Devam Edecek.

Münif APARI