MTSO 35 No’lu Geri Dönüşüm, Plastik ve Kimya Meslek Komitesi düzenlediği geniş katılımlı toplantı ile sektörün check-up’ını çekip sorunları masaya yatırdı. Gerek AB’nin önümüzdeki süreçte uygulayacağı Yeşil Mutabakat gerekse küresel iklim krizi nedeniyle sektörün öneminin önümüzdeki yıllarda daha da çok artacağına işaret edilen toplantıda sorunlara çözüm arandı.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 35 No’lu Geri Dönüşüm, Plastik ve Kimya Meslek Komitesi Sektör Toplantısı düzenledi. Moderatörlüğünü 35 No’lu Komite’den Yönetim Kurulu Üyesi İstiklal Koçyiğit’in gerçekleştirdiği toplantının ilk oturumunda geri dönüşüm, plastik ve kimya sektörünün mevcut durumu analiz edilirken ikinci oturumda sektöre sağlanan kredi ve destekler anlatıldı. Yaklaşık 30 yılın ardından ilk kez bu kadar geniş katılımlı bir sektör toplantısı düzenlendiğini kaydeden Yönetim Kurulu Üyesi Koçyiğit, “Toplantımızda atıkların geri kazanımının gerek ekonomik açıdan gerek çevre açısından önemi bir kez daha anlaşılmıştır. Aynı zamanda lisanssız tesis, ihtisas üretim alanı bulunmaması, Mersin’in atık yönetimi sorunu, karbon vergisi, kaynakları verimli kullanamama sorunu, sektörün finansmana erişim sorunu, otomasyona geçiş gerekliliği, insan kaynağı sorunu tespit edilmiştir. Biz de MTSO ailesi olarak tüm bu sorunları not edip çözümleri için gerekli çalışmalara ağırlık vereceğiz” dedi.
Özdamar: “Yeni dünyanın gereklerine uyum sağlamalıyız”
Toplantı, MTSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Özdamar ile 35 No’lu Komiteden Meclis Üyesi Bülent Ulusoy’un açılış konuşmalarıyla başladı. Sanayiden imalata, tarımdan gıdaya, lojistikten turizme hemen her sektörün kimya, plastik ve geri dönüşümle ilintili olduğunu dile getiren Mustafa Özdamar, “Bundan dolayı, bu sektörlerin etkin ve doğru işlemesi, hem ekonomik katma değerin yaratılması hem de kentlerimizin, doğamızın ve insan sağlığının kalitesi anlamında önemlidir” dedi. Son zamanlarda yapılan yenilikçi atılımlarla, döngüsel ekonomiyi kullanan geri dönüşüm sektörünün de artık katma değer yaratan, sektörleri besleyen bir alan olduğuna dikkat çeken Özdamar, bu sektörlerin, yarattığı ekonomik katma değer, istihdam, ihracat ve diğer yararların yanında, bazı riskler de barındırdığını söyledi. “İşte yapmamız gereken sektörlerimizi korumak, geliştirmek ve daha nitelikli hale getirmek için yeni dünyanın gereklerine uyum sağlamak olacaktır” diyen Özdamar, bu yeni gerekliliklerin ise AB Yeşil Mutabakatına uyum çalışmaları ve dijital ekonomiye geçiş olacağını vurguladı. MTSO olarak bu konularda sektörlerle el ele çalışıp en büyük destekçi olacaklarını belirten Özdamar, “Kümelenme mantığıyla, verimlilik mantığıyla, sektörleri bir araya getirecek bir çalışma içindeyiz. Öte yandan, sektörümüzün mevzuat sorunları var. Girişimcilerimizin finansmana erişim sorunları var. Firmalarımızın maliyet sorunları var. Bazı kamu desteklerinin ise, bürokratik karmaşadan dolayı firmalarımız bu desteklere erişemiyor. Arzumuz desteklerin daha yalın hale gelmesidir” ifadelerini kullandı. Sıfır Atık Yönetimi’ne önem verilmesi gerektiğini de vurgulayan Özdamar, kamu ve STK’ların bu konuda bütünsel bir farkındalık eylem planı içinde çalışması gerektiğini sözlerine ekledi.
Ulusoy: “En büyük sorun imar”
Sektörün sorunlarını sıralayan Meclis Üyesi Bülent Ulusoy ise özellikle ihtisas OSB kurulması konusundaki yer talebini hatırlattı. Komite ve Yönetimin bu konunun takipçisi olduğunu bildiren Ulusoy, konunun paydaşlarıyla bu konuları konuşmayı sürdüreceklerini ifade etti.
Kuş: “Yeşil Mutabakata uyum çalışmaları başlamalı”
Sektörün sorunlarının tespit edildiği ilk oturumun konuşmacıları Mersin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdür Yardımcısı Murat Kuş, Mersin Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Daire Başkanı Kemal Zorlu, Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Timuçin Savaş Özgün ile Mersin Ticaret İl Müdürlüğü Kooperatifler Şefi Mustafa Damar oldu.
Sektörün önemli iki sorunu bulunduğuna dikkat çeken Mersin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdür Yardımcısı Murat Kuş, bunlardan ilkinin ihtisas geri kazanım organize sanayi bölgesi yapılmasını zora sokan imar, ikincisinin ise kayıtsız işletmelerin sayısındaki fazlalık olduğunu söyledi. Ardından sektöre ilişkin değerlendirme yapan Kuş, Türkiye’nin son yıllarda oldukça fazla oranda atık ithal ettiğini aktardı. 2023’ün ilk 9 ayında 1 milyon 200 bin ton atık ithal edildiğini kaydeden Kuş, geçen yıl bu rakamın 800 bin tonda kaldığını söyledi. “Avrupa’da acaba geri kazanımla ilgili teknoloji olmadığı için mi biz bu kadar yüksek ithalat yapıyoruz?” sorusunu yönelten Kuş, yapılan ithalatın doğru analiz edilmesi gerektiği aksi halde çevre kirliğini artırabildiğini belirtti. Avrupa’nın Yeşil Mutabakatını da hatırlatan Kuş, “Sanayinin yeşil dönüşüme geçmesi çevreci teknolojilerle katmadeğerli ürün üretmesini bekliyoruz. En önemli sektör geri kazanım sektörü olmalı. Bu konuda kendimizi geliştirmeliyiz. Daha nitelikli geri kazanımlara ağırlık verilmeli. İşlediğimiz ürünleri ihraç etmeliyiz” değerlendirmesini yaptı.
Zorlu: “İhtisas alan oluşması için yardım etmeye hazırız”
Mersin Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Daire Başkanı Kemal Zorlu ise imar ve atık arıtma tesislerine değindi. Geri dönüşüm için özel ihtisas alanı belirlenmesi konusunda belediye olarak yardım etmeye hazır olduklarını dile getiren Zorlu, ardından kentin atık yönetimiyle ilgili uygulamaları aktardı. Tüm dünyanın küresel iklim değişikliği ile mücadele ettiği bir süreçte geri dönüşümün bu sorunun çözümüne önemli katkılar sunabileceğine işaret eden Zorlu, “Dünya kaynaklarını hoyratça kullanmaya devam ettiğimiz sürece dünyanın iklimsel şartlarını değiştirip yaşanabilir bir yer olmaktan çıkartıyoruz. Yaşamımız sürdürürken kullandığımız malzemeleri tek kullanımlık değil işlevini bitirince malzemeyi başka işe atayarak kullanmamız önemli. Bu nedenle sizlerin temsil ettiğiniz bu sektör iklim değişikliğiyle mücadele uyum çalışmalarına önemli katkı sunuyor” değerlendirmesini yaptı.
Özgün: “Teknolojik altyapıyı güçlendirmeliyiz”
Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Timuçin Savaş Özgün sözlerine sektörün sıkıntılarını sıralayarak başladı. Avrupa’nın Yeşil Mutabakat uygulaması çerçevesinde sanayicilerin kullandığı hammaddenin yüzde 60’ını geri dönüşümden elde etmesi gerekeceğini hatırlatan Özgün, bu nedenle geri dönüşüm sektörünün şimdiden bu talebi karşılamaya odaklanması gerektiğini söyledi. Bunun için teknolojik altyapının güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Özgün şunları söyledi:
“Yapay zeka artık her alanda kullanılıyor. İşletmeler yapay zeka kullanımına ne kadar hazır. Robotikleşme ayrı bir konu. Firmaların robotikleşme oranı ne? Beşeri kaynaklarımız da çok önemli. İnsan kaynağımızı robotik ve yapay zeka ile nasıl bütünleştireceğiz. Otomasyonu nasıl sağlayacağız. Tüm bunları kalem kalem incelemeli surun varsa çözümü için bugünden başlamalıyız.”
Damar: “Sanayi Sitesi için çalışma başlattık”
Mersin Ticaret İl Müdürlüğü Kooperatifler Şefi Mustafa Damar da yeni yatırım alanları noktasında yaşanan imar sorununa değindi. Gerek MTSO’ya kayıtlı gerekse esnaf odasına kayıtlı toplamda 290 işletmenin uygun olmayan şartlarda faaliyetini sürdürmek durumunda kaldığını belirten Damar, bu işletmelere uygun bir sanayi sitesi oluşturulması için 1500 dönümlük alan istendiğini ve bu alanın oluşumu için çalışma başlattıklarını söyledi.
Kredi ve destek olanakları anlatıldı
Yönetim Kurulu Üyesi İstiklal Koçyiğit moderatörlüğündeki ikinci oturumun konuşmacıları ise Türk Eximbank Mersin Şube Müdürü Özer Denizlioğlu, Halkbankası Müdürü Erhan Kıvrakdal ile MTSO Yönetim Kurulu Üyesi ve Asser Danışmanlık Sahibi Gökben Gökbulut oldu. Denizlioğlu Eximbank kredi ve destekleri hakkında bilgi paylaşırken Kıvrakdal Halkbankası olanaklarını aktardı. Geri dönüşüm üzerine yoğun destekler bulunmadığına dikkat çeken Gökbulut ise Mersin’in 4 ve 5. Bölge destek imkanlarından yararlanabiliyor olması nedeniyle güneş enerjisi ve makine yatırımları sırasında faydalanılabilecek avantajları özetledi.
